Dążąc do zapewnienia dostępności cyfrowej, czy to ze względu na wymagania prawne, czy oczekiwania rynku, sięgamy najpierw do standardu WCAG 2.1, powtórzonego w normach europejskich (Web Content Accessibility Guidelines 2.1 z 2018 r. jest częścią normy EN 301 549).

Jednak podział kryteriów sukcesu, bo takim terminem posługuje się standard WCAG, jest przyjęty w sposób pozwalający na kategoryzowanie zagadnień informatycznych, jednak nie sposobów, w jaki postrzegamy serwisy internetowe.

Dobrym przykładem tego problemu są błędy formularzy. Trudno znaleźć omówienie problematyki dostępności cyfrowej formularzy, która nie odwoływałaby się do więcej, niż jednej wytycznej WCAG.
Jakie zestawienie kryteriów sukcesu najczęściej kojarzone jest z dostępnością formularzy?
Po pierwsze, podaje się zasadę 1.3.1: Informacje i relacje. Jest to wytyczna z kryterium sukcesu poziomu A w obrębie zasady 1 – postrzegalność. Zasady WCAG 2.1 wskazują, że przy spełnieniu tej wytycznej, informacje, struktura oraz relacje między treściami przekazywane poprzez prezentację mogą być odczytane przez program komputerowy lub istnieją w postaci tekstu.

Po drugie, pojawia się zasada 2.4.6: Nagłówki i etykiety. Jest to wytyczna z kryterium sukcesu poziomu AA w obrębie zasady 2 – funkcjonalność. Zasady WCAG 2.1 wskazują, że przy spełnieniu tej wytycznej, nagłówki i etykiety opisują temat lub cel treści.

Po trzecie, wymienia się zasadę 3.3.2: Etykiety lub instrukcje. Jest to wytyczna z kryterium sukcesu poziomu A w obrębie zasady 3 – zrozumiałość. Zasady WCAG 2.1 wskazują, że przy spełnieniu tej wytycznej, gdy w treści wymagane jest wprowadzenie danych przez użytkownika, zapewnione są etykiety lub instrukcje.

Po czwarte, wskazywana jest zasada 4.1.2: Nazwa, rola, wartość. Jest to wytyczna z kryterium sukcesu na poziomie A i dotyczy zasady 4 – solidność. Oznacza, że dla wszystkich komponentów interfejsu użytkownika (w tym, ale nie tylko, elementów formularzy, łączy oraz komponentów wygenerowanych przez skrypty) nazwa oraz rola mogą być określone programowo ; stan, właściwości oraz wartości, które mogą być ustawione przez użytkownika, mogą również być ustawione programowo ; powiadomienie o zmianach w tych elementach dostępne jest dla programów użytkownika , w tym technologii wspomagających.

Zrozumienie tych zasad w kontekście tworzenia formularzy nie jest łatwe. W uproszczeniu, formularze powinny być zaprogramowane w klasyczny sposób i wyczerpująco: zawierać nie tylko przykładową treść, ale także etykietę (label), odpowiednio się „fokusować” przy pomocy klawiatury i – osobno – czytnika ekranu, jednakowo dla TAB i strzałki oraz przez użycie skrótu (np. E przez NVDA). Formularz powinien mieć ustawione wartości autouzupełniania, nie mieć ukrytych elementów, a także informować w sposób tekstowy (nie znakami specjalnymi i nie kolorami), jak formularz ma być wypełniony – na przykład, które pola są obowiązkowe. W przypadku komunikatów wizualnych, nietekstowych, naruszone są jeszcze inne wytyczne WCAG 2.1, niż wyżej wymienione (np. wytyczna 1.4.1, kryterium A, podczas, gdy oznaczania znakami specjalnymi dotyczy wytyczna 1.3.1, wskazana wcześniej).

Pochodną prawidłowego zaprogramowania formularza jest prawidłowe komunikowanie o błędzie. Komunikat taki musi być dostępny dla osób, które wypełniają formularz przez czytnik ekranu (np. odsłuchiwać się przez NVDA, w języku danej strony). Jest to związane z wytyczną 3.3.1 (poziom A).

Zewnętrzne materiały: WCAG 2.1 https://www.w3.org/Translations/WCAG21-pl/